Kot Syberyjski – rosyjski skarb narodowy

Słowem wstępu

Z zimnych i niedostępnych ostępów syberyjskich lasów wywodzi się półdługowłosa, należąca do naturalnych, rasa Syberyjska, w której powstaniu nie brał udziału człowiek, dzięki czemu jej przedstawiciele są kotami silnymi, odpornymi i zdrowymi. Syberyjczyk od zarania ukierunkowany był na przetrwanie, dlatego nie posiada cech ekstremalnych, a optymalne. Trójwarstwowe futro z gęstym, zwartym podszerstkiem, nieprzemakalną wierzchnią warstwą i gęstymi kępkami włosów między palcami łap, wraz z mocną, muskularną budową ciała pomagało mu przetrwać srogie rosyjskie zimy. Duże łapy, harmonijna i proporcjonalna budowa ciała, mocny kościec, tylne kończyny nieco dłuższe od przednich, sprzyjające szybszemu poruszaniu się – wszystkie te cechy dobitnie świadczą o tym, że Kot Syberyjski jest zwierzęciem stworzonym przez Naturę i przez nią udoskononalonym.
W jaki sposób wprost z dzikiej tundry trafił na petersburskie, moskiewskie, ryskie i wreszcie ogólnoświatowe salony?

Historia rasy syberyjskiej

Można jedynie domniemywać jak kot syberyjski znalazł się w Rosji. Czy przywędrował szlakami handlowymi razem z kupcami z Azji Mniejszej, a może Środkowej? Czy po drodze krzyżował się z dzikimi kotami stepowymi i leśnymi? Czy ma wspólnych z Angorami i Persami przodków? Z braku zachowanych dokumentów historycznych możemy jedynie snuć przypuszczenia. Jakiekolwiek wzmianki o rosyjskich kotach w odległej przeszłości dotyczą raczej ich koloru, długości futra, a nie opisu konkretnej rasy. Wiemy, że jakieś półdługowłose (a nawet colorpointy) koty występowały w rejonie Rosji, nie wiadomo jednak jak dokładnie wyglądały.

Historia Kota Syberyjskiego jako rasy sięga lat ’80 XX wieku. Zbiega się w czasie z powstaniem pierwszych klubów felinologicznych w Związku Radzieckim. Tłumy Rosjan udały się na pierwsze wystawy w Moskwie i Leningradzie, każdy ze swoim nieco przypominającym jakąś rasę mruczkiem pod pachą. Część tych kotów dostała się do nowicjatu, część pozostała nierasowymi domowymi Puszkami.
W tym okresie po głowach radziekich felinologów chodziła idea stworzenia rodzimej rasy, która nazwana zostałaby „syberyjską”. Nazwa rasy istniała zanim jeszcze ustalono jej standard. Na początku istniały tylko ogólne założenia: półdługie futro. Pozostałe cechy w wielu wariantach występowały u lokalnych miejskich i wiejskich kotów, trzeba było tylko wybrac te charakterystyczne rysy, które przeważały w populacji, a które nie pokrywały się z cechami właściwymi już istniejącym i ustandaryzowanym rasom, szczególnie Maine Coonem i Norweskim Leśnym.

Rozwój standardu rasy

Pierwszy standard nowopowstałej rasy został utworzony przez felinologów z klubu Kotofei w końcu lat ’80. Legendarny kocur Roman, urodziny w 1987r., został użyty jako modelowy przedstawiciel rasy. Stał się później jednym z filarów rasy, jego liczne potomstwo do dziś znaleźć można w wielu rodowodach.
Od samego początku pokreślanymi cechami syberyjczyków były silna sylwetka, solidna struktura kostna, okrągłe łapy, zaokrąglona kufa, szeroko rozstawione uszy i owalne oczy. Kształt głowy początkowo określany był jako zaokrąglony.
W 1990 roku w standardzie wymieniono dopuszczalne kolory: pręgowany, pręgowany z bielą, gładki, gładki z bielą oraz colorpoint. Wymieniono również cechy niepożądane. SFF (Radziecka Federacja Felinologiczna) uznała ten standard, a w 1991 roku na jego podstawie opracowano standard międzynarodowy. WCF była pierwszą międzynarodową federacją, która uznała rasę syberyjską, z colorpointami włącznie.
Innym, obok Romana, znanym filarem rasy był (należący także do Kotofei) urodzony w 1988 roku Mars – niebieski pręgowany point. Marsa oraz jego syna Nestora można znaleźć w setkach rodowodów.

Syberyjczyki na początku lat ’90

Na początku lat ’90 syberyjczyki nie były jednak popularne w Rosji, a rasa nie traktowana poważnie ani przez hodowców, ani przez sędziów. Koty te zyskiwały jednak na popularności zagranicą, gdzie zaczęto sprowadzać pierwsze osobniki będące efektem pracy hodowlanej, z drugiego-trzeciego pokolenia (wcześniej sprowadzano koty bez rodowodu). Z powodu dużej ilości kotów słabych w typie i zbyt podobnych do innych półdługowłosych ras, doprecyzowano standard i wybrano grupę spełniających standardy kotów przeznaczonych do hodowli. Brak było wśród nich jednak kocura wystarczająco dobrego w typie, co zmieniło się z chwilą, w której na lokalną wystawę wkroczyła staruszka z kocurem w torbie – niemal idealnym czarnym pręgowanym poincie – Maxem. Brak mu było jedynie odpowiednio długiego futra. Kształt jego głowy wzięty został przez WCF za wzór, a w 1994 roku na jego podstawie uszczegółowiono standard syberyjczyków, w którym pojawiło się po raz pierwszy określenie „trapez”.
Kolejne międzynarodowe federacje uznały rasę w następującej kolejności:
1997r – FIFe (tylko klasyczną odmianę kolorystyczną, bez pointów)
2006r. – TICA i CFA
2007r – FIFe uznało NEM jako siostrzaną rasę SIB – na wystawie w Polsce, 15 grudnia.

Pojawienie się kotów syberyjskich w Polsce

Pierwszy przedstawiciel rasy pojawił się w Polsce w prowadzonej przez Jolantę Sztykiel hodowli z Baśni*PL w 1990 roku.

+Informacje dodatkowe:
W rasie syberyjskiej (w FIFé) wciąż otwarta jest klasa nowicjatu: rejon byłego ZSRR – zalety: poszerzenie i ustabilizowanie puli genowej, utrzymanie oraz ulepszenie raz ustanowionego standardu rasy.

Standardy rasy wg poszczególnych federacji:
WCF -> http://www.wcf-online.de/WCF-EN/standard/semi-longhair/sibirische-katze.html
FIFé -> http://www1.fifeweb.org/dnld/std/SIB-NEM.pdf
TICA -> http://www.tica.org/pdf/publications/standards/sb.pdf
CFA ->http://cfa.org/Portals/0/documents/breeds/standards/siberian.pdf

Wykorzystane źródła:
https://pawpeds.com/pawacademy/general/siberiancat/
http://sibaris.ru/eng/breed.php
http://www.sibportal.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=288&Itemid=89

http://www.felispolonia.eu/public/statystyki_fpl_2015.pdf